ریفلکس صفراوی
● دستگاه گوارش
دستگاه گوارش از لوله گوارش و اعضای مرتبط با آن تشکیل می شود. لوله گوارش
یک لوله پیچ خورده به طول حدود ۷ متر است که غذا در حین هضم شدن از آن عبور
می کند. این لوله شامل دهان، حلق، مری، معده، روده های کوچک و بزرگ، راست
روده و مقعد است. اعضای گوارشی مرتبط عبارتند از ۳ جفت غده بزاقی، کبد،
لوزالمعده و کیسه صفرا. دستگاه گوارش، غذا را به قطعات کوچکتر تبدیل می کند
تا به وسیله سلول های بدن قابل استفاده شوند و مواد باقیمانده را به شکل
مدفوع، دفع می کند.
● صفاق
یک غشای چین خورده به نام صفاق، سطح درونی جدار شکم و تمامی اعضای گوارشی را می پوشاند.
● دهان و مری
فرایند گوارش در دهان آغاز می شود. عمل دندان ها و زبان در طول جویدن، غذا
را برای بلع به قطعات نرم و کوچکتر تبدیل می کند و از طرفی مواد موجود در
بزاق، کربوهیدارت های موجود در غذا را تجزیه می کنند. در هنگام بلع، زبان
لقمه غذا را از گلو به مری می راند. در همین زمان، کام نرم حفره بینی را می
بندد و اپی گلوت که یک زایده کوچک غضروفی در پشت زبان است، حرکت کرده،
حنجره را می بندد و به این ترتیب غذا وارد بینی یا حنجره نمی شود.
● معده
غذا از مری به داخل معده می رود. آنجا ممکن است به هم خوردن و تجزیه جزئی
آن به وسیله مایعات گوارش کننده تا ۵ ساعت طول بکشد تا تبدیل به یک ماده
نیمه مایع به نام سوپ معدی شود. مایعات بلعیده شده مثل آب و الکل از معده و
روده مستقیماً در عرض چند دقیقه عبور می کنند.
● روده کوچک
سوپ معدی وارد دوازدهه (قسمت اول روده کوچک) می شود و به وسیله مایعات
گوارش کننده کبد و لوزالمعده باز هم تجزیه می شود. مرحله نهایی هضم در بقیه
روده کوچک صورت می پذیرد. در روده کوچک، مایعات گوارش کننده ای که از جدار
روده آزاد می شوند، مواد غذایی را به واحدهای شیمیایی کوچکی تبدیل می کنند
به طوری که بتوانند از جدار روده وارد شبکه رگ های خونی اطراف آن شوند.
● روده بزرگ
پس از جذب مواد غذایی در روده کوچک، مانده باقیمانده وارد روده بزرگ می
شود. بیشتر آب موجود در این مواد به داخل بدن بازجذب می شود و ماده دفعی
نیمه جامد باقی مانده، مدفوع نامیده می شود. مدفوع وارد راست روده می شود و
در آنجا تا زمانی که با یک حرکت روده ای خارج شود نگهداری می شوند.
● کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده
کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده، به تجزیه شیمیایی غذا کمک می کنند. کبد از
محصولات گوارش برای ساخت پروتئین هایی مثل پادتن ها (که به مقابله با عفونت
ها کمک می کنند) و عوامل ل_خ_ته کننده خون استفاده می کند. کبد همچنین
سلول های خونی فرسوده را تجزیه می کند و مواد اضافی را به صورت صفرا دفع می
کند که درکیسه صفرا ذخیره می شوند و در گوارش چربی ها نقش دارند. ورود غذا
به دوازدهه (اولین قسمت روده کوچک) کیسه صفرا را تحریک می کند تا از طریق
مجرای صفراوی ، صفرا را به
درون دوازدهه بریزد. لوزالمعده، مایعات گوارش کننده قدرتمندی را ترشح می
کند که در هنـگام ورود غذا به دوازدهـه، وارد آن می شوند. این مایعات،
همراه با مایعات گوارش کننده ای که به وسیله سطح داخلی روده تولید می شوند،
کمک می کنند تا مواد غذایی به موادی تجزیه شوند که جذب خون شده، به کبد
برده می شوند.
● اعضای گوارشی
کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده که در قسمت فوقانی شکم قرار دارند، مایعات
گوارش کننده را به درون دوازدهه ترشح می کنند. صفرا از کبد و یک صفرا وارد
مجرای صفراوی می شود و ترشحات لوزالمعده نیز مستقیماً به دوازدهه می ریزد.
● حرکات دودی
غذا در طول لوله گوارش به وسیله توالی مداوم انقباضات عضلانی که حرکات دودی
نام دارند، به جلو رانده می شود. دیواره های لوله گوارش با عضلات صاف
پوشیده شده اند. برای راندن لقمه غذا به جلو، عضلات پشت غذا منقبض و عضلات
جلوی آن شل می شوند. موج دودی برای حرکت دادن غذا در طول لوله گوارش، عضلات
جداره ها با یک توالی به نام موج دودی منقبض و شل می شوند.
● دستگاه دفع ادرار
دستگاه ادراری، مواد دفعی را از خون پاک کرده، آنها را به همراه آب اضافی
با ادرار دفع می کند. همچنین غلظت مایعات بدن را تنظیم و تعادل اسید ـ باز
بدن را برقرار می کند. این دستگاه از یک جفت کلیه، مثانه، حالب که کلیه را
به مثانه وصل می کند( و پیشابراه )لوله ای که از طریق آن ادرار بدن خارج می
شود تشکیل می شود. کلیه ها اعضایی لوبیایی شکل و به رنگ قرمز مایل به قهوه
ای هستند که در پشت شکم و در دو طرف ستون فقرات قرار دارند. آنها حاوی
واحدهایی به نام نفرون هستند که خونی را که از کلیه ها می گذرد، تصفیه و
ادرار تولید می کنند. سپس ادرار از حالب ها به سمت مثانه پایین می رود.
مثانه به وسیله یک حلقه عضلانی (اسفنکتر) که دور خروجی پایینی آن قرار
دارد، بسته می ماند. این عضله می تواند به طور ارادی شل شود و اجازه خروج
ادرار از پیشابراه را بدهد. پیشابراه مرد، بزرگتر از پیشابراه زن بوده، به
عنوان محل خروج مایع منی(مایعی که حاوی اسپرم است و در حین فعالت
ج__ن__س__ی خارج می شود) عمل می کند. از آنجا که پیشابراه زن کوتاهتر است و
نزدیک به مهبل و مقعد باز می شود، زنان بیش از مردان، مستعد عفونت های
ادراری هستند.
● ساختار کلیه
کلیه شامل۳ ناحیه است: قشر (لایه خارجی)، مدولا(لایه میانی) و لگنچه کلیوی
(ناحیه داخلی). قشر حاوی واحدهای کارکردی به نام نفرون است. هر نفرون شامل
یک گلومرول (مجموعه ای از مویرگ های تخصص یافته که خون در آنها تصفیه می
شود و یک لوله کلیوی که از آن مایعات دفعی حاصله عبور کرده، به ادرار تبدیل
می شوند) است. مدولا شامل گروهی از مجاری جمع کننده ادرار اسـت. ادرار از
این مجـاری وارد کالیس های کوچک و سپس کالیس های بـزرگ مـی شود که به لگنچه
کلیوی باز می شوند. از اینجا ادرار وارد حالب می شود.
● ادرار چگونه ساخته می شود؟
ادرار از موادی تشکیل می شود که در نفرون ها بر اثر تصفیه خون ایجاد شده
اند. هر کلیه حدود یک میلیون نفرون دارد. هر نفرون از مجموعه ای از مویرگ
های باریک به نام گلومرول و لوله ای به نام لوله کلیوی تشکیل می شود. این
لوله ۳ قسمت دارد: لوله پیچیده نزدیک، قوس هنله و لوله پیچیده دور. خون
ابتدا از گلومرول عبور می کند. دیواره های مویرگ ها، منافذی دارند که اجازه
عبور آب و ذرات کوچک (مثل نمک ها ) را می دهند، ولی ذرات بزرگتر مثل
پروتئین ها و گلبول های قرمز از آنها عبور نمی کنند. مایعی که از خون گرفته
شده است و ماده تصفیه شده نام دارد، وارد لوله کلیوی می شود و در آنجا آب و
سایر مواد مفید آن مثل گوکز و نمک ها در صورت لوزم به داخل جریان خون بر
می گرداند.
● دوران کودکی
زمانی است که رشد و نمو جسمی، ذهنی و اجتماعی قابل توجهی روی می دهد و در
طی آن شخص از یک شیرخوار وابسته، به انسان بالغ و خودکفا تبدیل می شود.
علاوه بر آن کودک مهارت هایی را می آموزد که به او امکان می دهد به افراد
دیگر و با محیط کنش متقابل ایجاد نماید. سرعت رشد در سال اول زندگی بیش از
سایر زمان هاست و دوره دیگری از رشد سریع هم در دوران بلوغ رخ می دهد که
دوران گذرا از کودکی به بزرگسالی است. کودکان بسیاری از مهارت های ضروری
جسمی، ذهنی و اجتماعی را در۵ سال اول زندگی کسب می کنند، اما فرآیند آموختن
تا پایان عمر ادامه می یابد.
● چگونگی رشد و نمو استخوان ها
در هنگام تولد، بیشتر اسکلت از بافت غضروفی تشکیل شده است و استخوان صرفاً
در تنه استخوان های دراز وجود دارد. در طی کودکی، به تدریج استخوان جایگزین
غضروف می شود که به این روند استخوان سازی می گویند. در استخوان های بلند
اندام ها، نواحی موسوم به صفحه رشد وجود دارند که برای دراز شدن استخوان
مرتب غضروف تولید می کنند و سپس این غضروف به استخوان تبدیل می شود. با
شروع دوران بزرگسالی، استخوان سازی خاتمه می یابد و اسکلت هم به بزرگترین
اندازه ممکن خود رسیده است.
● استخوان های بلند درکودکان
رشد و استخوان سازی (تشکیل استخوان) در انتهای استخوان های بلند انجام می شود.
● استخوان های بلند در بزرگسالان
همه غضروف موجود در استخوان، استخوانی شده است. یک لایه غضروفی از انتهای استخوان محافظت می کند.
رشد و استخوان سازی (تشکیل استخوان) در انتهای استخوان های بلند انجام می شود.
● چگونگی تکامل مغز و جمجمه
مجموعه نورون های نوزاد (سلول های عصبی) کامل است، اما شبکه مسیرهای بیـن
سـلولـی در نـوزاد هنوز تکامـل نیافتـه اند. در ۶ سـال اول زنـدگی مغز رشـد
مـی کند و شبکه عصبی (اعصاب) به سرعت پیچیده تر شده و در نتیجه یادگیری
انواع رفتارها و مهارت ها برای کودک ممکن می شود. برای آن که بزرگ شدن مغز
ممکن شود، کرانیوم (بخشی از جمجمه که مغز را می پوشاند) هم در فضاهای نرم
موسوم به ملاج و در فواصـل بیـن استخوان های جمجه موسوم به درز رشد می کند.
این نواحی به تدریج تبدیل به استخوان می شوند. در طی بقیه دوران کودکی،
مغز، شبکه عصبی و جمجمه با سرعت آهسته تری رشد می کنند.
● مغز و جمجمه در هنگام تولد
شبکه عصبی کاملاً تکامل نیافته است. استخوان های جمجه را درزها و ملاج ها از هم جدا نگه می دارند.
● مغز و جمجه در۶ سالگی
مغز تقریباً اندازه نهایی خود را یافته است و شبکه عصبی متراکم تر شده است.
ملاج ها بسته شده اند و استخوان های جمجمه در محل درزها ثابت شده اند.
● مغز و استخوان بزرگسلان
مغز و جمجه به حداکثر اندازه نهایی خود دست یافته اند. شبکه عصبی کمال
یافته است؛ هرچند که با ادامه دادن یادگیری فرد، آن هم ممکن است به نمو خود
ادامه دهد.
● رشد بدن
رشد دوران کودکی را هورمون ها کنترل می کنند و علاوه بر آن، عواملی همچون
رژیم غذایی و سلامت کلـی فرد هـم بر آن تأثیر می گذارند، بدن کودک مدام در
حال رشد است. اما میزان این رشد بسته به مرحله زندگی متفاوت است. روی هم
رفته رشد در دوران شیرخوارگی و دوران بلوغ سریع تر از همه دوران های دیگر
است. علاوه بر آن بعضی از اعضای بدن هم سریع تر از قسمت های دیگر رشد می
کنند که این امر منجر به تغییر نسبت های بدنی کودک در حین رشد تغییر
می۰شود. در هنگام تولد، اندازه سر، یک چهارم طول کل بدن است و تا۶ سالگی
نیز به سرعت به رشد خود ادامه مــی دهد. خصیصه هـای صورت نیـز در طـی کودکی
تغییـر مـی یابند؛ بدین ترتیب که صورت بزرگتر از باقی جمجمه می شود. اندام
ها دردوران شیرخوارگی نسبت به سایر اجزای بدن کوچک تر هستند و با رشد کودک
طویل تر می شوند که به ویژه این طویل شدن در دوران بلوغ سریع تر است.
نهایتاً بدن در حدود ۱۸ سالگی به اندازه نهایی خود می رسد. در این زمان،
اندازه سر تقریباً یک هشتم طول کل بدن است در حالی که اندازه پاها نصف
اندازه بدن است.
● کسب مهارت ها در۵ سال اول زندگی
نوزادان قادرند ببینند، بشنوند، اعمال بازتاب گونه داشته باشند (مثل مکیدن)
و برای جلب توجه مادرخود گریه می کنند. از هنگام تولد تا حدود ۵ سالگی،
خردسالان انواعی ازدیگر مهارت های ضروری را فرا می گیرند. مهارت های جسمی،
چیره دستی، زبان و رفتار اجتماعی چهار جنبه مهم تکامل کودک هستند. کسب این
مهارت ها طی مراحل مشخص موسوم به »شاخص های نمو« روی می دهد. این مراحل به
ترتیب خاصی روی می دهند و زمان آن را به صورتی نه چندان دقیق می توان پیش
بینی کرد. هر چند که سن دقیق دستیابی به این مهارت ها در هر کودکی متفاوت
است. توانایی یادگیری مهارت های خاص مثل کنترل ادرار و مدفوع به بلوغ
دستگاه عصبی کودک بستگی دارد. علاوه بر آن قبل از یادگیری مهارت های پیچیده
مشخص، ابتدا لازم است که کودکان توانایی های ساده تری را کسب کنند؛ برای
مثال کودک باید قبل از آن که بتواند راه برود، باید بتواند بایستد. مهارت
های جسمی مهمترین مهارت ها، کنترل یافتن بر وضعیت بدن، تعادل و حرکت است.
شیرخوار ابتدا یاد می گیرد چگونه سرش را بلند کند و بچرخاند. سپس سرش را
بلند کنند و بچرخاند سپس می نشیند. پس از آن یاد می گیرد که چگونه روی زمین
بخزد، بایستند، راه برود و بدود. چیره دستی و بینایی کودکان یاد می گیرند
که چگونه حرکات دست و بینایی خود را هماهنگ کنند. تا بتوانند اعمالی همچون
برداشتن اشیا و نقاشی کردن را انجام دهند. شنوایی و زبان در ابتدا کودکان
فقط به سمت صدا برمی گردند و با بغ بغو کردن به آن پاسخ می دهند. در یک
سالگی کودک اولین کلمه خود را به زبان می آورد و به تدریج معنی کلمات را می
فهمد و پـس از آن یـاد مـی گیرد جمـله سازی کند. رفتار اجتماعی و بازی
لبخند زدن اولین مهارت اجتماعی است که کودک فرا می گیرد. بعدها یاد می گیرد
که با دیگر کودکان بازی کند و جدایی از والدین را تحمل کند. کودکان مهارت
های عملی از قبیل تغذیه و لباس پوشیدن (به تنهایی) را نیز یاد می گیرند.
● دستگاه تنفس
تنفس فرایندی است که از طریق آن، بدن اکسیژن کسب می کند (برای تولید انرژی)
و دی اکسید کربن (محصول دفعی اصلی) را دفع می کند. هوا از طریق بینی یا
دهان وارد شده، از طریق نای (لوله هوا) به طرف برونش ها (راه های هوایی
تحتانی) و برونشیول ها (راه های هوایی کوچکتر) در ریه ها می رود. برونشیول
ها به کیسه هایی به نام آلوئول ختم می شوند که در اطراف آنها رگ های خونی
قرار دارد. اینجا اکسیژن وارد خون و دی اکسید کربن وارد ریه ها می شود تا
به خارج دمیده شود. تنفس توسط دیافراگم (یک عضله) و عضلات بین دنده ای
انجام می شود. دستگاه تنفسی شامل حلق (گلو)، حنجره و اپی گلوت نیز هست.
لوزه ها و آدنوئیدهـای واقع در حـلق به مبارزه با عفونت ها کمـک می کنند.
حنجره، حاوی طناب های صوتی است که برای تولید صدا به لرزش در می آیند. اپی
گلوت در طول بلع، نای را می بندد تا غذا وارد ریه ها نشود
منابع :
----------------------
aftab.ir
http://www.reza-ayazi.blogfa.com
در ایران بین 10 الی 20% زنان مبتلا به عارضه سنگ کیسه صفرا هستند. دکتر غلامرضا کفیلی متخصص بیماریهای داخلی در خصوص عارضه سنگ کیسه صفرا می گوید: کیسه صفرا مخزنی است برای ذخیره مایع صفرا که از کبد به داخل آن ترشح می شود، مایع صفرا سبز رنگ بوده و حاوی موادی است که برای هضم مواد غذایی کارایی دارد. به هنگام خوردن مواد چرب کیسه صفرا منقبض شده و صفرای درون آن از طریق مجرای صفراوی مشترک وارد دوازدهه می شود این کیسه در زیر کبد توسط مجرایی به کبد متصل است. مایع صفرا حاوی کلسترول و املاح است که وقتی میزان کلسترول مایع صفرا از حدی بیشتر شود به عنوان هسته ای جهت تشکیل سنگ عمل می کند و به تدریج سنگ یا سنگهایی در داخل کیسه ایجاد می شود.
وی علت ها و نشانه های این عارضه چنین عنوان کرد:
سنگهای کیسه صفرا معمولاً نشانه هایی ایجاد نمی کنند ولی وقتی تعداد آنها افزایش م یابد و یاسنگی از کیسه صفرا خارج شود علائمی چون حالت تهوع و استفراغ، درد ناحیه بالای شکم خصوصاً در زیر دنده های راست را به وجود می آورد. با توجه به اینکه سنگهای کیسه صفرا دو نوع است علت آن نیز متفاوت است. 1- سنگهای کلسترولی به علت افزایش میزان کلسترول مایع صفرا تشکیل می شود که علت های مختلفی دارند این علت ها شامل فاکتورهای ارثی، چاقی، کاهش شدید وزن ناشی از رژیم های لاغری شدید، هورمونهای جنسی زنانه، قرص های ضد بارداری، افزایش سن، تغذیه وریدی (مصرف سرمهای غذایی چربی و پروتئینی) طولانی مدت، روزه داری، حاملگی، بعضی داروها مثل کلوفیبرات (داروی ضد چربی خون)، رژیم غذایی پر چربی و پر کالری و همچنین ضایعات نخاعی می باشد و نوع دیگر آن سنگهای رنگدانه ای است که به علت همولیز مزمن (پاره شدن گلبولهای قرمز) ناشی از بیماریهای کم خونی ارثی مثل تالاسمی، سیروز الکلی (نارسائی کبد ناشی از الکل)، کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12، عفونت های انگلی و افزایش سن و همچنین بیماریهای روده باریک می باشد. دکتر کفیلی در توضیحاتی بیشتر گفت: وقتی کیسه صفرا دچار التهاب و عفونت می شود یعنی باکتریها از طریق مجرای صفراوی مشترک و یا از طریق رگهای خونی به کیسه صفرا حمله ور می گردد گاهی انسداد مجرا توسط سنگ باعث این التهاب می شود، و بیمار دچار تهوع – استفراغ – تب و لرز – درد شکم و گاهی یرقان شده و این همان لحظه ای است که می بایست بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد.
وی در خصوص نحوه تشخیص و درمان نیز توضیح داد و افزود: سرانجام تشخیص سنگ کیسه صفرا با انجام سونوگرافی حاصل می شود اگر چه از سی تی اسکن هم می توان استفاده کرد لازم به ذکر است: کلیه بیماران زیر 50 سال که دارای سنگ کلیه صفرا می باشند باید تحت عمل قرار گیرند، بیماران بالای این سن اگر دارای 2 یا چند سنگ باشند نیز می بایست عمل جراحی انجام دهند، اما بیماران بالای 50 سال که دارای یک سنگ با قطر کمتر از 2 سانتیمتر و بدون علام هستند نیازی به جراحی ندارند. یادآوری می کنم: داروهای خوراکی که برای درمان سنگ کیسه صفرا مصرف می شوند درمان قاطعی نیست و اغلب برای مواردی کار ساز است که سنگ به صورت منفرد بوده و بیمار توانایی انجام عمل جراحی را ندارد و علی رغم هزینه بالا این درمان نیز باید طولانی مدت ادامه یابد.
و اما زردآب یا زهرآبه صبحگاهی که اصطلاحی شایع از اختلالات صراوی در میان عموم است از ایشان می خواهیم دراین باره هم توضیحبدهند.گاهی به علت اختلال در حکات اثنی عشر و نیز اختلال در دریچه خروجی مجرای صفراوی مشترک افراد بدون وجود (صبح هنگام) صفرا به داخل اثنی عشر راه یافته و از آنجا به داخل معده برگشت می شود که می تواند علاوه بر آسیب رساندن به مخاط معده به داخل مری نیز برگشت شود و حتی وارد حلق و حفره دهان گردد، به این حالت ریفلکس صفرا گفته می شود که مزه تلخی بر دهان باقی می ماند. ازعوارض این اختلال، التهاب مخاط معده و انتهای مری است و به علت ورود صفرا و اسید به داخل نای در طولانی مدت می تواند باعث ایجاد آسم گردد.
دکتر غلامرضا کفیلی متخصص بیماریهای داخلی جهت پیشگیری از ابتلا به بیماریهای سنگ کیسه صفرا همچنین تسکین زهرابه صفحگاهی رژیم غذایی کم چرب همراه با فعالیت مداوم جسمی را توصیه نمود و تاکید کرد:
حذف مواردی چون سوسیس و کالباس – کاکائو – قهوه – نسکافه – غذای چرب – عرق نعناع – انواع مرکبات – کیوی و ... از برنامه غذایی روزانه و جایگزینی سبزیجات – میوه جات – ماهی و ...توصیه می شود که البته با توجه به شرایط جسمانی بیمار، پزشک دستورات غذایی لازم را ارائه می دهد. سیگار و الکل نیز در تشدید همه بیماریها بسیار دخیل است.
در شماره بعدی باز هم در خصوص سنگهای صفرا به گفتگو خواهیم نشست.
بعد از چند سال که مری به طور دایم با اسید معده در تماس
باشد، به تدریج تغییراتی در مری ایجاد میشود که دیواره آن را شبیه معده
میسازد (با مخاط محافظ آن). این وضعیت را اصطلاحاً مری بارت (Barrett)
مینامند زیرا اولین بار، دکتری به نام بارت آن را کشف نمود. در بسیاری از
موراد، این تغییر باعث هیچگونه مشکلی نمیشود اما مشخص شده است که مری بارت
میتواند باعث سرطان مری شود به همین دلیل، اگر شما دچار مری بارت شدیدی
میباشید، باید هر چند وقت یکبار از نظر بروز سرطان مری تحت معاینه و بررسی
قرار بگیرید.
نحوه تشخیص ریفلاکس
پزشک شما قادر است با توجه به
علایم و مشکلات شما، بدون اینکه نیازی به انجام آزمایش خاصی باشد، تشخیص
ریفلاکس معده به مری را برای شما مطرح سازد (بخصوص اگر چندین سال دچار این
علایم باشید). از طرف دیگر، برای اینکه این تشخیص تایید شود و یا اینکه
خیال شما راحت شود که مشکل وخیمی وجود ندارد، پزشک میتواند برای شما
آزمایشهایی را درخواست نماید، بخصوص اگر:
- سن شما از ۴۰ سال بیشتر باشد و علایمتان تغییر کرده باشد.
- سن شما از ۴۰ سال بیشتر باشد و برای اولین بار دچار این علایم شده باشید.
- در بلع غذا دچار مشکل باشید.
- علایم شما با درمان بهبود نیابند.
شایعترین
آزمایش و مفیدترین آنها، انجام آندوسکوپی میباشد، رادیوگرافی با استفاده
از باریوم (ماده حاجب) گاهی اوقات ممکن است مفید باشد زیرا میتواند اسپاسم
عضلات مری را نشان دهد. در موارد نسبتاً نادری که با استفاده از این
آزمایشها، نتوان به روشنی وضعیت را تشخیص داد، آزمایش دیگری وجود دارد که
میتوان از آن استفاده نمود. در این آزمایش با استفاده از لولهای که از
طریق بینی به مری فرستاده میشود، مقدار اسید و فشاری که در مری وجود دارد
اندازهگیری میشود.
درمان ریفلاکس
درمان ریفلاکس، همانند درمان
سایر بیماریها، ابتدا براساس حذف و از بین بردن علل ایجاد کننده آن اجرا
میشود. اهمیت زیادی دارد که نسبت به تغییر و اصلاح کارهایی که در زندگیتان
انجام میهید و باعث بدتر شدن بیماریتان میشود اقدام نمایید:
- اگر
سیگاری هستید، تصمیم بگیرید که دست از این کار بردارید و این تصمیم را
اجراء نمایید. سیگار کشیدن احتمال سوزش سرمعده را افزایش میدهد و برای
سلامت عمومی شما نیز مضر میباشد.
- در صورت لزوم، اقدام به کاهش وزن
نمایید سعی کنید که تمرینات ورزشی منظمی انجام دهید و نیز در صورت نیاز،
اقدام به تغییر و اصلاح رژیم غذاییتان کنید.
- از مصرف مشروبات الکلی پرهیز نمایید.
-
از مصرف غذاهایی که به نظر خودتان باعث بدتر شدن وضعیتتان میشود خودداری
نمایید. هیچگاه معده خود را پر از غذا نکنید. بلکه به دفعات بیشتر اما هر
بار مقدار کمی غذا بخورید، همیشه به حالت نشسته غذا بخورید، به طور آهسته
غذا بخورید و غذایتان را خوب بجوید.
- کمربند تنگ یا لباس زیر تنگ نپوشید.
- درست قبل از رفتن به بستر، اقدام به خوردن و یا نوشیدن نکنید.
-
سر تخت خود را ۱۵ سانتیمتر بالاتر قرار دهید به طوریکه به حالت شیبدار
قرار گرفته و بخوابید. همچنین خوابیدن به سمت چپ ممکن است مفید باشد.
- هیچگاه بلافاصله بعد از خوردن غذا، از کمر خم نشوید و دولا نگردید.
برای
بسیاری از افرادی که دچار ریفلاکس هستند، انجام اقدامات فوق، تمام آن
چیزیهایی است که برای آنها لازم میباشد، اما ممکن است برای بعضی از افراد،
اثری نداشته باشد. اگر علایم شما به حد کافی بهبود یافت ودیگر شما را
مانند سابق اذیت نکرد، ممکن است نیاز به درمان دیگر نداشته باشید.
درمان دارویی
بسیاری
از داروهایی که نیاز به نسخه پزشک ندارند (مثل داروهای ضداسید) ممکن است
تمام آن چیزی باشند که برای کنترل علایم ریفلاکس شما لازم هستند. با این
حال پزشک شما میتواند در صورت لزوم، داروهای قویتری را برای شما تجویز
نماید. این داروهای قوی به دو دسته طبقهبندی میشوند:
۱- داروهای مهارکننده پمپ پروتون ۲- داروهای پروکینتیک. این داروها فقط با نسخه پزشک به بیماران داده میشوند.
داروهای مهارکننده پمپ پروتون
داروهای
مهارکننده پمپ پروتون، گروهی از داروها هستند که از ترشح اسید در معده
جلوگیری میکنند و داروهای نسبتاً جدیدی هستند. داروهای اومپرازول،
لانسوپرازول و پانتوپرازول از این گروه از داروها میباشند. این دروها خیلی
قوی میباشند ودر صورتی که علایم ریفلاکس شما با انجام اقدامات ساده و
مصرف سایر داروها برطرف نگردید از این گروه از داروها استفاده میشود. این
داروها فقط وقتی که شما آنها را مصرف میکنید باعث توقف ترشح اسید معده
میشوند و در صورت قطع مصرف این داروها، علایم ریفلاکس دوباره برمیگردند.
این بدان معنی است که شما مجبور هستید آنها را به مدت طولانی مصرف نمایید
که در این صورت ممکن است دچار عوارض جانبی آنها شوید.
این حقیق که این
داروها نسبتاً جدید هستند، نشان میدهد که پزشکان هنوز مشغول جمعآوری
اطلاعات بیشتری در مورد آنها میباشند. این داروها ممکن است دارای عوارض
جانبی جزئی شبیه عوارضی که در مصرف داروهای آنتاگونیست گیرنده H۲
(سایمیتیدین و رانیتیدین) دیده میشود باشند (مثل سردرد، خوابآلودگی، کهیر و
احتمالاً گیجی در افراد مسن) با این حال از آنجایی که داروهای مهارکننده
پمپ پروتون بسیار قوی میباشند، اسید معده را شدیداً کاهش داده و تقریباً
آن را به صفر میرسانند که این کار، دو عارضه جانبی مهم دارد. یکی از
عملکردهای اسید معده که قبلاً هم توضیح آن را دادیم، آن است که به کشتن
باکتریهایی که از طریق غذاخوردن وارد معده میشوند، کمک مینماید. بنابراین
در صورت فقدان اسید معده، خطر بروز گاستروآنتریت (التهاب معده و روده) یا
مسمومیت غذایی افزایش مییابد.
در افراد سالم و طبیعی، این وضعیت
معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند اما در اشخاص سالخورده و یا افرادی که دچار
بیماریهای دیگری نیز میباشند، ممکن است گاستروآنتریتهای شدیدی ایجاد شود و
این افراد دچار اسهال و استفراغ شوند. دومین نگرانیای که مصرف طولانی مدت
داروهای مهارکننده پمپ پروتون ایجاد میکنند، آن است که این داروها
میتوانند باعث نازک شدن جدار پوشاننده معده شوند که به این وضعیت اصطلاحاً
آتروفی (Atrophy) معده گفته میشود. در این که آیا این آتروفی که با مصرف
این داروها پیش میآید میتواند باعث بروز اشکال مهمی شود هنوز مشخص نشده
واین مسئله در بین پزشکان باعث بحثهی طولانی شده ست.
در حال حاضر،
اینطور تصور میشود که مصرف طولانی مدت داروهای مهارکننده پمپ پروتون بی خطر
میباشد، با اینحال، این تصور ممکن است در آینده تغییر یابد. فقط در صورتی
که مصرف این داروها در دراز مدت کاملاً ضروری باشند، باید اقدام به مصرف
آنها نمود.
داروهای پروکینتیک
کلمه پروکینتیک (Perokinetic) در
واقع به معنی کمک به حرکت میباشد. این داروها به عضلات دیواره معده کمک
میکنند که در پیشگیری از ریفلاکس معده به مری موثرتر بوده و باعث میشوند
که تخلیه معده به روده بهتر انجام شود. به علاوه، آنها باعث میگردند که
دریچه بالایی معده محکمتر شود و به جلوگیری از ریفلاکس کمک نماید.
هر دوی این اثرات از طریق عمل داروهای پروکینتیک بر روی اعصابی که کنترل عضلات معده را برعهده دارند انجام میشود.
به
غیر از نقشی که این داروها در درمان ریفلاکس دارند، از آنها میتوان در
درمان معده نگران و مضطرب و گاهی اوقات در درمان سوءهاضمه بدون زخم نیز به
خوبی استفاده نمود.
این داروها را معمولاً به طور مرتب و روزانه باید
مصرف نمود. از انواع داروهای پروکینتیک میتوان داروهای متوکلوپرامید و
سیزاپراید را نام برد. گاهی اوقات این داروها به خاطر اثرات آنها بر روی
روده، میتوانند باعث دردهای شکمی و اسهال شوند. داروی متوکلوپرامید را
معمولاً برای خانمهای جوان یا بچهها تجویز نمیکنند زیر امیتواند باعث
اسپاسمهای شدید عضلانی در صورت و گردن شود که به این وضعیت اصطلاحاً واکنش
دیستونیک (Dystonic) گفته میشود. این عارضه جانبی در مردها و در خانمهای
مسنتر کمتر دیده میشود.
جراحی
قبل از پیدایش داروهای قوی که باعث توقف ترشح اسید معده میشوند، ریفلاکسهای شدید را گاهی اوقات به وسیله عمل جراحی درمان میکردند.
به
طور خلاصه، جراحی ریفلاکس دارای دو قسمت میباشد. اول اینکه، جراح با
استفاده از چند بخیه، باعث میشود که سوراخ دیافراگم کوچکتر شده و در نتیج
فتق هیاتوس نیز ترمیم میشود. دوم اینکه جراح با استفاده از پوشاندن قسمتی
از معده به دور خود، باعث میشود که اسفنکتر تحتانی مری محکمتر شود.سابقاً
این عملهای جراحی خیلی سخت انجام میشد و بیمار مجبور بود که چندین روز در
بیمارستان بستری شود و چندین هفته نیز از رفتن به سرکار منع میشد، اما
امروزه این عمل خیلی راحتتر انجام میگردد و بیمار کمتر با مشکل مواجه
میشود، زیرا به جای برشهای بزرگ جراحی، اکنون جراحان با استفاده از
آندوسکوپیهایی که به دوربینهای ویدئویی متصل هستند، برشهای خیلی کوچکی در
بدن ایجاد میکنند که فقط بتوانند این آندوسکوپها را وارد بیمار نمایند.
نتیجه این کار باعث میشودکه بهبود پس از عمل جراحی، سریعتر انجام شود. با
این حال، این عمل جراحی ممکن است از نظر تکنیکی بسیار دشوارتر باشد (بخصوص
اگر بیمار چاق باشد).
با پیدایش عملهای جراحی راحت تر و از آنجایی که
درمان دارویی ریفلاکس ممکن است نیاز به مدت خیلی طولانی داشته باشد، امروز
دوباره جراحی ریفلاکس دارای طرفداران بیشتری شده است. با اینحال، انجام
هرگونه عمل جراحی دارای خطراتی میباشد و حدود ۱۵ درصد افرادی که تحت عمل
جراحی قرار میگیرند، دچار مشکلاتی بعد از عمل جراحی میشوند (بخصوص در آروغ
زدن و استفراغ کردن دچار مشکل میشوند). بنابراین، معمولاً از جراحی فقط
در مواقعی استفاده میشود که درمان دارویی نتواند باعث رفع مشکل شود و یا
اینکه بیمار نتواند به عللی از این داروها استفاده نماید.
عوارض ریفلاکس
عوارض
ریفلاکس معده به مری معمولاً فقط در افرادی دیده میشود که دارای علایم
شدیدی هستند و آن را درمان نکردهاند (مخصوصاً در افراد سالخورده). عوارض
ریفلاکس را فقط میتوان به وسیله آندوسکوپی و یا رادیوگرافی با ماده حاجب
(باریوم) تشخیص داد.
درمان عوارض
ازوفاژیت (التهاب مری) را میتوان
به همان روشی که ریفلاکس را درمان میکنند، درمان نمود. با این حال، درمان
تنگ شدن مری درمان مری بارت کمی مشکلتر میباشد.
درمان ازوفاژیت (التهاب مری)
درمان
ازوفاژیت خیلی شبیه درمانی است که برای ریفلاکس به کار میرود. گرچه برای
چند هفته اول درمان، بهتر است که از یک داروی مهارکننده پمپ پروتون (مثل
اومپرازول) استفاده نمود تا مطمئن شویم که از ازوفاژیت التیام یافته است.
وقتی
که ازوفاژیت التیام یافت، به بیماران معمولاً داروهای سادهتر و با قدرت
کمتر داده میشود (و در نتیجه کم خطرتر) تا به مدت طولانی بتوانند از آنها
استفاده نمایند. به غیر از تغییر و اصلاح در رژیم غذایی و کم کردن وزن
اضافه، مصرف داروهای ضد اسید ساده، ممکن است تمام آن چیزی باشند که برای
درمان این مشکل لازم میباشند. با این حال، بعضی از بیماران، نیازمند مصرف
داروهای پرقدرتی مثل آنتاگونیستهای گیرنده H۲ (مانند سایمیتیدین و
رانیتیدین) و یا حتی داروهای مهارکننده پمپ پروتون (مثل اومپرازول)
میباشند.
درمان تنگیهای مری
تنگ شدن مری که بر اثر ازوفاژیت
(التهاب مری) طولانی مدت ایجاد میشود ممکن است به درمان تنهایی با داروهای
مهارکننده پمپ پروتون (مثل اومپرازول) جواب دهند. اما اگر شما دارای هرگونه
اشکال در بلع غذا هستید، سایر درمانها ممکن است لازم باشند. اگر مری شما
تنگ و باریک شده است، میتوان آن را در حین آندوسکوپی، کشش داد و گشاد
نمود (گرچه این مشکل ممکن است بعد از مدتی دوباره عود نماید) گشاد کردن مری
از طریق آندوسکوپی را هم میتوان با عبور دادن یک وسیله که به تدریج قطر
آن را بزرگتر میکنیم یا با قرار دادن یک کاتتر حاوی یک بالون (بادکنک) و
سپس بادکردن بالون، انجام داد.
اکثر پزشکان توصیه میکنند که افرادی که
به علت ریفلاکس دچار تنگی مری شدهاند باید به مدت طولانی از داروهای
مهارکننده پمپ پروتون (مثل اومپرازول) استفاده نمایند تا از عود مجددآن
جلوگیری شود. حتی با مصرف طولانی مدت این داروها، تنگی مری ممکن است دوباره
رخ دهد، اما معمولاً به گشاد کردن دوباره آن از طریق آندوسکوپی پاسخ خوبی
میدهد.
مری بارت
در حال حاضر هیچگونه درمان موثر و تایید شدهای
برای معالجه مری بارت (Barrett) وجود ندارد، با اینحال در آینده ممکن است
لیزر درمانی از طریق یک آندوسکوپ نقش مهمی در درمان این بیماران داشته
باشد.
مری بارت ممکن است بعد از چند سال به سرطان مری تبدیل شود،
بنابراین اگر مشکل شما شدید میباشد و شما جوان هستید، باید هر سال یکبار
آندوسکوپی انجام دهید تا به محض تغییر یافتن مری بارت به سرطان مری، اقدام
به درمان آن نمایید. در صورت مشاهده تغییرات سرطانی، برای جلوگیری از
پیشرفت سرطان، باید اقدام به عمل جراحی و برداشتن مری نمود که یک عمل خیلی
سنگینی میباشد. براساس اینکه چه مقداری از مری باید با عمل جراحی برداشته
شود، ممکن است لازم شود که معده به سمت بالا کشیده شود و یا اینکه به جای
مری، یک قسمت از روده بزرگ قرار داده شود. خود مری بارت باعث بروز علایمی
نمیشود، اما اگر تشخیص داده شودکه شما دچار مری بارت هستید، درمان طولانی
مدت با داروهای مهارکننده پمپ پروتون (مثل اومپرازول) برای علایم شدید
ریفلاکس ممکن است لازم باشد.
ازوفاژیت خورنده عبارت است از تنگ شدن مری به علت آسیب شیمیایی
علایم شایع
کاهش ناگهانی یا تدریجی در توانایی بلع . در صورت تدریجی بودن این حالت ، مشکل بلع ابتدا در مورد غذاهای جامد رخ می دهد و سپس مایعات
درد در دهان و قفسه سینه پس از خوردن
افزایش بزاق دهان
تند شدن تنفس
استفراغ ، که گاهی مخاط یا خون در آن وجود دارد. البته سرطان معده هم غالباً علایم مشابهی ایجاد می کند.
علل
تشکیل بافت جوشگاهی در مری به دنبال التهاب یا آسیب ناشی از:
ترش کردن مزمن یا فتق معده
استفاده طولانی مدت از لوله های مخصوص تغذیه
بلع اتفاقی آب قلیا یا سایر مواد شیمیایی خورنده توسط کودک . این یک اورژانس است .
بلع عمدی آب قلیا یا سایر مواد شیمیایی خورنده جهت خودکشی
پرخوری روانی (معمولاً فرد پس از پرخوری خود را وادار به استفراغ می کند) اشعه درمانی به گلو، گردن یا قفسه سینه
عوامل افزایش دهنده خطر
نگهداری نامناسب و بدون احتیاط از مواد شیمیایی خورنده مثل آب قلیا، نفت چراغ ، مواد پاک کننده یا سفیدکننده قوی
پیشگیری
تمام مواد شیمیایی را خارج از دسترس کودکان نگهداری کنید.
از استفاده طولانی مدت از لوله های تغذیه خودداری کنید.
عواقب موردانتظار
معمولاً با درمان خوب می شود. با درمان منظم برای گشاد کردن تنگی ، بلع را می توان در حالت طبیعی نگاه داشت .
عوارض احتمالی
سوءتغذیه به علت ناتوانی در خوردن
سوراخ شدن مری . این حالت ممکن است زندگی را به مخاطره افکند.
درمان
اصول کلی
اقدامات تشخیصی مثل آندوسکوپی (دیدن مری با یک لوله که سر آن منبع نور قرار
دارد). برای اطمینان از اینکه تنگی خوش خیم است و در اثر سرطان نیست ،
مقدار کمی بافت از محل تنگی برداشته می شود تا مورد بررسی پاتولوژی قرار
گیرد. همچنین امکان دارد عکس برداری از مری به هنگام بلع باریم توصیه شود.
تنگی مری باید مرتباً (حدوداً هر ماه یک بار) با وسایل گشادکننده بزرگ و
سنگین گشاد شود. اگر این کار ادامه داده نشود، تنگی دوباره باز می گردد و
مشکل ایجاد می کند.
جراحی برای رفع تنگی ، در صورتی که سایر اقدامات با شکست مواجه شوند. این حالت ندرتاً رخ می دهد.
داروها
داروهای کورتیزونی برای کاهش التهاب و کم کردن احتمال تشکیل بافت جوشگاهی
آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت
فعالیت
فعالیت عادی خود را تدریجاً از سرگیرید.
رژیم غذایی
پس از درمان ، غذاهای نرم یا مایعات بخورید تا زمانی که بلع طبیعی امکان
پذیر شود. از خوردن غذاهای پرادویه که مری را آزرده می کنند خودداری کنید.
الکل ننوشید.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم تنگی مری یا ازوفاژیت خورنده را دارید.
اگر یکی از موارد زیر هنگام درمان رخ دهد:
ـ درد قفسه سینه
ـ تب
ـ ناتوانی در صحبت کردن
ـ احساس وجود حباب های هوا زیر پوست ناحیه قفسه سینه
حدود چهل درصد مردم جامعه، حداقل هر ماه یک مرتبه ترش می کنند و سوزش پشت جناغ سینه پیدا می کنند. در کشورهای غربی 7 تا 10 در صد مردم این بیماری را به طور متوسط یا شدید دارند. تعداد زیادی از افراد جامعه بیماری آنها خفیف است و ممکن است به پزشک هم مراجعه نکنند. این بیماری چند برابر شایعتر از زخم معده است. بیماری برگشت معده به مری در سنین بالاتر از 40 شایعتر است ولی زنان باردار بیشتر از بقیه افراد به این بیماری مبتلا می شوند
چه کسانی برگشت از معده به مری دارند؟
همه
شیرخواران دچار برگشت محتویات معده به مری می باشند ولی با بزرگتر شدن
شیرخوار بتدریج این حالت از بین می رود، به طوری که افراد بزرگسال در حالت
طبیعی برگشت از معده به مری ندارند یا بندرت دارند. افراد چاق و زنان حامله
بیشتر از بقیه افراد در معرض این بیماری می باشند. کسانی که شبها غذای چرب
(مثلا پیتزا) می خورند و پس از مدت زمان کوتاهی با معده پر به رختخواب
رفته و می خوابند در معرض این بیماری می باشند. افراد سیگاری و افرادی که
چای پر رنگ یا قهوه می خورند و یا افرادی که مشروبات الکلی می نوشند نیز در
معرض این بیماری می باشند. بستن کمربند سفت و پوشیدن گن نیز سبب برگشت
مواد از مری به معده می شود
علت بیماری برگشت از معده به مری چیست؟
در
بعضی از افراد اسفنکتر بین مری و معده شل شده و خوب عمل نمی کند. در چنین
افرادی مخصوصا در حالت خوابیده که شخص در حالت افقی قرار می گیرد، امکان
برگشت محتویات معده به داخل مری وجود دارد.
در گروه دیگری از بیماران
اسفنکتر بین مری و معده خوب عمل می کند ولی گاهی بدون دلیل و بطور موقت شل
شده و اجازه بازگشت محتویات معده را می دهد.
در گروه سوم از بیماران
اسفنکتر بین مری و معده سالم است ولی اختلاف فشار دو طرف آن زیادتر از
معمول است. افراد چاق، زنان باردار و کسانی که کمر بند صفت می بندند
خانمهایی که گن می پوشند در این گروه قرار می گیرند.
برگشت غذا از معده
به مری مخصوصا در هنگام زور زدن و یا دولا شدن برای بستن بند کفش یا بلند
کردن چمدان سنگین بخصوص بعد از یک وعده غذای سنگین رخ می دهد و بیمار ممکن
است آنرا به صورت ترش کردن (برگشت مواد به داخل دهان و سپس بلع کردن آن) و
یا سوزش پشت جناغ (سوزش سر دل) احساس کند
علائم بیماری برگشت از معده به مری
علائم این
بیماری عبارتند از ترش کردن و سوزش پشت جناغ سینه، سوزش قسمت بالای شکم که
حدود یک ساعت بعد از غذا خوردن شدیدتر می شود و با جویدن قرص آنتی اسید
موقتا بهبودی می یابد از علائم دیگر این بیماری پر آب شدن ناگهانی دهان،
صاف کردن صدا و یا هنگام بیدار شدن از خواب است. سرفه شبانه و بیدار شدن از
خواب بعلت برگشت مواد ترش به داخل دهان و گاهی گوش درد و یا احساس یک لقمه
در گلو در طول روز از علائم این بیماری است. بعضی از افراد ممکن است علائم
چندانی نداشته باشند .
عوارض بیماری برگشت از معده به مری
1- عوارض تنفسی شامل حملات تنگی نفس و خس خس سینه شبیه به آسم، عفونت های تنفسی و سرفه مزمن
2- زخم شدن مری (5 در صد موارد)
3- تنگ شدن مری در 4 تا 20 درصد موارد که بصورت اشکال در بلع غذای جامد تظاهر می کند.
4-
مستعد شدن مری برای ایجاد سرطان چنانچه سالها بیماری ادامه یابد و معالجه
صحیح صورت نگیرد مخاط مری تغییراتی پیدا می کند و مستعد تبدیل به سرطان از
نوع آدنوکارسینوما می شود
. پزشک چگونه بیماری برگشت از مری به معده را تشخیص می دهد؟
پزشک
ابتدا با گرفتن شرح حال از بیمار و سپس با انجام اندوسکوپی و دیدن مخاط
انتهای مری و نمونه برداری از آن به وجود بیماری و شدت آن پی می برد. با
اندازه گیری pH قسمت انتهای مری که بوسیله دستگاه مخصوص انجام می گیرد
برگشت محتویات معده به مری را می توان ثابت کرد. گرفتن عکس با اشعه x از
مری و معده ممکن است عوارض بوجود آمده را نشان دهد
درمان بیماری برگشت از معده به مری:درمان شامل دو قسمت است.
الف – درمان غیر دارویی که در حقیقت تغییر شیوه زندگی است و شامل:
1- رژیم گرفتن و به وزن مطلوب رسیدن فرد چاق است.
2- پر خوری نکردن و ترک سیگار.
3-
پرهیز از خوردن مواد غذایی چون: غذای چرب، چای پررنگ، قهوه، مشروبات
الکلی، پرتغال و آب پرتغال، آب گوجه فرنگی و رب گوجه فرنگی، ترشی جات،
فلفل، سیر، پیاز خام، نعناع و عرق نعناع و بالاخره هر غذایی که بیمار را
ناراحت می کند.
4- باز کردن کمربند، نپوشیدن گن یا کلیه بند و شال و غیره
5- دراز نکشیدن پس از فاصله پس از صرف غذا (تا 3 ساعت پس از صرف غذا دراز نکشد.)
6- جویدن آدامس
7-
خوابیدن روی سطح شیبدار. بطوریکه پایه تخت در قسمت سر حدود 20 سانتیمتر
بالاتر از پای تخت باشد. بدیهی است استفاده از متکای بلند فایده ای ندارد
بلکه آرتروز گردن را تشدید می کند و هرگز توصیه نمی شود.
ب – درمان دارویی:
پزشک معالج اسید معده را با داروهایی نظیر رانیتیدین یا امپرازول مهار می کند و ممکن است از داروهایی که تخلیه معده به داخل روده را تسریع می کند هم استفاده کند ( مانند سیزاپراید یا متوکلوپراماید)
به طور کلی دوره درمان این بیماری 4 تا 6 ماه است و ممکن است بیش از یک
سال هم طول بکشد. عود این بیماری پس از بهبودی کامل نیز بسیار زیاد است
مشکلات درمان بیماری برگشت از مری به معده
مشکلات عمده درمان عود
بیماری است و اکثرا عود به علت عدم رعایت توصیه های انجام شده غیر دارویی
بیمار است. تغییر شیوه زندگی و تغییر عادتهای یک فرد بسیار مشکل است. ترک
سیگار خود، هفت خوان است. کم کردن وزن در یک فرد چاق، هفت خوان دیگری است
که پیش روی بیمار است. عادت کردن بیمار با وضع جدید غذا خوردن، و حالت جدید
خوابیدن کار ساده ای نیست. به طور کلی، بیمارانی موفقند که بتوانند هر چه
سریعتر خود را با این توصیه ها وفق دهند و دستورات دارویی را بطور دقیق
رعایت کنند و چشم امید به رحمت الهی داشته باشند.
سنگ کلیه چیست؟ چه کسانی مبتلا به این بیماری می شوند؟ چه کاری می توان برای
بهبود آن انجام داد؟
در آمریکا هر ساله تعداد 300 هزار نفر به دلیل سنگ کلیه در
بیمارستان ها بستری میشوند. این بیماری از سال های بسیار دور در بدن انسان وجود
داشته. نمونه های سنگ کلیه حتی در مومیایی های مصر باستان نیز یافت می شود. خوب،
سنگ کلیه چیست؟ و راه حل موثر در پیشگیری از آن چه می باشد.
سنگ کلیه از مواد
مختلفی تشکیل می شود و و اشکال و سایزهای متفاوتی دارد (می تواند به صورت یک رشته
موی میکروسکوپی باشد و یا آنقدر بزرگ شود که تمام کلیه را فرا بگیرد). در سه حال
متفاوت شیمیایی موادی که در ادرار وجود دارند در هسته مرکزی کلیه جمع شده و باعث
رشد سنگ می شوند. تقریبا در حدود 80% از سنگ های کلیه از طریق ادرار دفع می شوند.
اما اگر سنگ بیش از اندازه بزرگ باشد در درون کلیه باقی مانده و محل خروج ادرار را
مسدود می کند. برای بهبود حال بیمار باید از معالجات پزشکی کمک گرفت.
چه چیز
باعث بروز سنگ کلیه می شود؟
مجمع پزشکی تا کنون به هیچ گونه توضیح مستدلی در این
زمینه دست نیافته است. اما گفته می شود که اختلات متابولیسمی، مواد معدنی، کالبدی،
در این امر نقش مهمی را ایفا می کنند. تا حدودی به اثبات رسیده است که مسائل ژنتیکی
نیز در این امر دخیل هستند. طرز زندگی نیز بر روی بروز بیماری تاثیر می گذارد. محل
زندگی بیمارانی که دارای سنگ کلیه هستند معمولا در قسمت هایی با هوای گرم و مرطوب
است تا هوای سرد. همچنین افرادی که تحرک کمی دارند بیشتر از سایرین در معرض ابتلا
به این بیماری قرار می گیرند. رژیم غذایی نیز یکی از عوامل کلیدی به شمار میرود.
غذاهای پر چاشنی مثل کاری و فلفل نیز خطر ابتلا به بیماری را افزایش میدهند. این
امر از طریق مشاهده آداب غذایی فیجی قابل اثبات می باشد. افراد این منطقه معمولا از
خوراک های بی طعم و شیرین استفاده می کنند به همین دلیل بیماری سنگ کلیه به ندرت در
آنها دیده می شود. اما اغلب افراد هندوستانی که معمولا از غذاهای تند و کاری دار
استفاده می کنند معمولا از بیماری سنگ کلیه رنج می برند.
در این قسمت راه هایی
برای جلوگیری از سنگ کلیه را به شما معرفی می کنیم:
1- نوشیدن آب فراوان به
ویژه در آب و هوای مرطوب. سعی کنید روزی 8 لیوان آب بنوشید.
2- اگر شما زندگی
بی تحرکی دارید سعی کنید کمی ورزش کنید، از راه رفتن در حوالی خانه شروع کنید و
رفته رفته میزان تحرک خود را افزایش دهید.
3-میزان مصرف روزانه خود را از
لبنیات بیشتر کنید و مصرف غذاهای فلفلی را نیز کاهش دهید. همچنین از غذاهای حاوی
کاری و چاشنی بیش از اندازه نیز خود داری کنید.
کارشناسان اثبات کرده اند که می
توان از طریق مصرف خوراکی اکسید منیزیوم به همراه ویتامین B6 پیشگیری کرد. البته
مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک معالج انجام پذیرد. مصرف فسفات و آنتی بیوتیک ها
نیز باید زیر نظر پزشک انجام پذیرد.
تا پیش از سال 1980 برای برداشتن سنگ کلیه
از عمل های جراحی ماژور استفاده می شد. اما پیشرفت های پزشکی موجب شده است که در
چند سال اخیر دیگر نیازی به این کار احساس نشود. درمان از طریق اشعه های آلترا
سونیک ( فراصوتی) این امکان را فراهم میسازند که با کمی شکاف سنگ کلیه از میان
برود. امواج اکستراکورپوریل نیز برای شکستن سنگ کلیه استفاده می شوند که در این
صورت دیگر هیچ گونه نیازی به جراحی و بریدگی نمی باشد.
پیشرفت های پزشکی استرس
مداوای سنگ کلیه را تا حد بسیار زیادی کاهش داده است. اگرچه بهتر است که سعی کنیم
تا جایی که ممکن است از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنیم. همچنین سعی کنید تا
میزان کافی آب بنوشید. آیا درمانی از این ساده تر وجود دارد؟
منبع: http://daneshnameh.roshd.ir